Langs de kust van Kroatië heerst een mediterraan klimaat. De Adriatische kust heeft gemiddeld 2.600 zonuren per jaar. In de zomer is de gemiddelde zeetemperatuur 24 tot 27°C. Er zijn veel warme en zonnige dagen met hoge temperaturen. Het blijft meestal draaglijk door de maestralwinden, lage vochtpercentages en niet al te hete nachten. In Nederland wordt het gauw drukkend warm, de droge hitte in Kroatië is meestal beter te verdragen.

Als je later in het seizoen, (september) met vakantie gaat, houd er dan rekening mee dat het ’s avonds vroeger (en snel) donker is. Ook de rest van het jaar duurt de schemering er aanmerkelijk korter dan in Nederland. Het koelt dan ook snel af ’s avonds. Aan de kust zijn lente en herfst zeer mild, de winter kort.

De gemiddelde temperatuur per maand is: Januari 7°C, Februari 8°C, Maart 12°C, April 17°C, Mei 21°C, Juni 25°C, Juli 28°C, Augustus 27°C, September 24°C, Oktober 18°C, November 13°C, December 9°C. Langere-termijn klimaatinformatie kun je ondermeer vinden bij EuroWeather.

Weerbericht

Algemeen is het weer in de Adriatische Zee iets minder voorspelbaar dan in Nederland. Het weer kan plotseling volledig omslaan. Het is dus belangrijk om het weerbericht goed in de gaten te houden. Klik hier voor het actueel nautisch weerbericht van de metereologische dienst in Split.

Het weer in de Adriatische Zee wordt bepaald door de cyclonen en anticyclonen boven het zuiden en midden van Europa. Normaliter beweegt een cycloon boven de Adriatische Zee van het westen naar het oosten. Aan de voorkant brengt de cycloon zuidelijke winden (de zogenaamde ‘jug’) mee. Deze wind brengt warmere en vochtigere lucht. Het wordt dan bewolkt en regenachtig.

Achter de cycloon, met een versterkte anti-cycloon en die zich over het Europese vasteland naar het oosten beweegt, waait een noordoostelijke wind die koude en droge lucht meevoert. Meestal volgt dan een storm die de lucht schoonveegt en na een tijdelijke afkoeling stabiliseert het weer zich. Het zal dan helder en rustig zijn tot aan de komst van een nieuwe cycloon. ’s Zomers brengt dit een dagelijkse matige maestral.

Dit is het normale weerpatroon voor de Adriatische Zee. Het tempo en de richting van de cyclonen bepalen de variatie in het weer. ’s Zomers zijn cyclonen zeldzamer, ze trekken dan voornamelijk verder noordelijk op het Europese vasteland voorbij. In de zomer zijn de verschillen langs de Adriatische kust klein.

Wind

De wind in de Adriatische zee hoort tot de prachtigste verschijnselen ter wereld. Ik heb zelf meerdere malen meegemaakt dat we in een lekker windje van 15 knopen zeilden. Van het ene op het andere moment was het windstil. Na enkele minuten begon de wind weer te waaien, echter nu vanuit een totaal tegenovergestelde richting.

Alle winden aan de Kroatische kust hebben een naam, en hebben (behalve uiteraard de richting) nog andere specifieke kenmerken. Onderstaand staan deze winden en hun belangrijkste kenmerken uitgewerkt.

Van september tot mei zijn de bura en de jugo de meest voorkomende winden. In de zomer komt de maestral vaker voor.

BURA – NO

Koude en droge wind. Blaast vanaf het continent naar de open zee. Bura is de naam voor een aflandige wind. Voor zeilers erg onbetrouwbaar omdat ze plotseling opsteekt en met felle windstoten gepaard kan gaan. Is meestal de voorbode van helder weer, maar tijdens de Bura kan het zicht op zee sterk verminderen door meegedragen schuim en waterdruppels. De Bura is het sterkst in het Velebit Kanal (bij Krk) en in de Golf van Triëste. Door de specifieke vorm van de kust (bergen!) wordt ze door ‘corridors’ van kloven, afgronden en tussen hogere massieven door naar zee geblazen. De belangrijkste corridors zijn in onderstaande figuur weergegeven, op die punten is ze dus extra verraderlijk.

1) Golf van Trieste, (2) Kvarner, (3) Velebit Kanal, (4) Sibenik, (5) Split – Makarska, (6) Peljesac en (7) Dubrovnik.

Gedurende de zomer zie je met name lokale bura, die tot enkele dagen kan duren. In de winter kan de bura wel twee weken lang continu waaien, en brengt dan koud weer van het continent naar de kust.

Onderstaande foto, gewoon overdag genomen, toont de ‘Zwarte Bura’: minder vlagerig, maar meestal met veel regen en/of sneeuw. Verdere informatie over de Bura vind je bij Weatheronline en bij Wikipedia. In 2009 heeft de Bura ook ons bijna verrast.

JUGO – ZO

Jug is het Kroatische woord voor zuid. De Jugo is een warme, vochtige zuidoostenwind. Het is geen plotselinge wind zoals de bura, maar bouwt langzaam op in 24 – 36 uur. Deze wind waait in de hele Adriatische Zee. Zij brengt hoge golven met zich mee omdat het water de Adriatische Zee in gestuwd wordt. Meestal is het een constante wind. In de zomer vooral lokaal, en dan komt de jugo vaker voor langs het zuidelijke deel van de kust. Tussen maart en juni komt de wind ook vaker langs het noordelijke deel van de kust voor. Jugo brengt vaak bewolking en regen.

MAESTRAL – NW

Een lokale wind die vanaf zee waait en normaal is van de lente tot de herfst. Zij is in juli en augustus het sterkst. De wind start vaak in de loop van de ochtend (vanaf 10.00 uur) en bouwt dan op tot ongeveer 15.00 uur. Gaat dan liggen rond zonsondergang. Dit is de wind waar mijn surfende vrienden meestal op zitten te wachten (vaak vergeefs). De maestral brengt goed weer en brengt vaak witte wolken met zich mee. Bovendien haalt het de ergste hitte weg op warme dagen. De Maestral is een thermische wind, die ontstaat door de verschillen in opwarming van land en zee. De wind is in het zuidelijk deel van de Adriatische Zee meestal sterker dan in het noorden.

Een bijzonder verschijnsel is de ‘midnight maestral’, die na zeer warme dagen soms midden in de nacht opsteekt en tot een uur of drie ’s nachts kan waaien.

BURIN – NO

Waait ’s zomers vanaf het vasteland.

TRAMONTANA – N

Soort bura.

LEVANAT – E

Ook vergelijkbaar met de bura.

LEBIC – ZW en OSTRO – Z

Varianten op de Jugo, maar waaiend in geval van een cycloon over de Adriatische Zee. Brengt meestal wolken en regen mee, en de luchtdruk kan stevig dalen. Deze zuidenwinden ontwikkelen zich langzaam, je kunt ‘m vaak al enkele dagen vantevoren opmerken. Meestal duurt ze vijf tot zes dagen, en ’s winters nog langer.

Stroming, golven en getijdeverschil

De stroming voor de Kroatische kust is relatief zwak. Aan de Kroatische kant is de stroming nog zwakker dan aan de Italiaanse kant van de Adriatische Zee, door het grote aantal eilanden voor de kust. De invloed op je koers is dan ook verwaarloosbaar klein. Uitzondering zijn de diverse smalle zeestraten tussen eilanden en/of het vasteland, hier kan de stroming soms tot 4 knopen bedragen.

De getijdeverschillen zijn ook niet zo erg groot, variërend van zo’n 15 tot 50 centimeter. De grotere getijdeverschillen vind je meestal bij de eilanden die het verst van het vasteland liggen, zoals Vis en Lastovo.

De zuidenwind (Jugo) veroorzaakt hogere golven dan de Bura, die vanaf het vasteland waait. Desondanks zijn de golven die door de Bura veroorzaakt worden, gevaarlijker dan de Jugo-golven. De bura-golven zijn weliswaar kleiner, maar veel onregelmatiger en krachtiger.